Nieuw kader voor genderdiverse personen in het Belgisch voetbal
Regelgeving zorgt voor duidelijkheid, gelijkheid, en een eerlijk en veilig vrouwenvoetbal
De Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB), Voetbal Vlaanderen en ACFF passen voor het seizoen 2024-2025 de regels voor genderdiverse personen aan. Op die manier scheppen ze als eerste sportfederaties niet alleen helderheid rond de speelvoorwaarden van trans en non-binaire personen, maar waarborgen ze ook eerlijkheid in de vrouwenreeksen. Het nieuwe kader is goedgekeurd door de Hoge Raad op maandag 11/03/2024.
Reeds in 2019 nam Voetbal Vlaanderen de vlucht vooruit door ‘genderdispensatie’ te introduceren. Trans spelers die na hun transitie en juridische aanpassing van geslacht in de categorie gelinkt aan hun geboortegeslacht willen blijven spelen, kunnen hiervoor een aanvraag doen bij Voetbal Vlaanderen.
Bijvoorbeeld: Een trans man (een vrouw bij geboorte die man is geworden) wijzigt zijn geslacht op de identiteitskaart van vrouw naar man, maar wil bij de vrouwenploeg actief blijven.
Sporters die fysiek van geslacht veranderden, maar hun identiteitskaart niet lieten aanpassen, konden blijven spelen in de reeks waarin ze speelden voor hun transitie. Dit leidde tot een situatie waarbij een specifieke groep toestemming moest krijgen, terwijl andere trans voetballers dat niet moesten doen. Daar komt vanaf het seizoen 2024-2025 verandering in. De nieuwe regelgeving biedt een duidelijk kader voor álle genderdiverse personen.
Concreet zullen alle voetballers en voetbalsters die hun juridisch geslacht hebben veranderd óf in transitie zijn gegaan, de federatie hiervan op de hoogte moeten stellen. Zij moeten toelating krijgen om in hun gewenste reeks te (blijven) voetballen. Deze toelating komt er na een gesprek met een arts en de aanspreekpersoon integriteit van de federatie.
Bijvoorbeeld: Wil een trans vrouw (een man bij geboorte die vrouw is geworden) voetballen in de vrouwencompetities, dan zal zij hier expliciet een aanvraag voor moeten indienen, en al dan niet een toelating van zes of twaalf maanden krijgen.
Daarnaast is ook beslist om van het volwassen recreatief mannenvoetbal een open categorie te maken. Dit betekent dat iedereen welkom is om in deze categorie te voetballen, onafhankelijk geslacht of genderidentiteit. Voor genderdiverse personen betekent dit dat zij zonder expliciete toestemming kunnen deelnemen aan voetbalcompetities op recreatief niveau. Het recreatieve vrouwenvoetbal blijft wel uitsluitend voorbehouden voor vrouwen en trans personen die een toelating ontvangen hebben.
Ter info: In het Nederlands voetbal is het volwassen ‘mannenvoetbal’ al enkele jaren een open categorie. Zij hebben zo'n 200 vrouwen (of transpersonen) die deelnemen aan de ‘open categorie’. De KNVB evalueert dit als een zeer positieve maatregel.
“We zijn heel trots op dit kader. Het schept duidelijkheid voor al onze spelers, clubs en scheidsrechters. Daarnaast bieden deze regels transparantie, perspectief en bescherming aan genderdiverse personen die zich graag aansluiten bij een club. Ten slotte zorgen we voor een eerlijke en veilige omgeving in het vrouwenvoetbal.”
– Nand De Klerck, woordvoerder Voetbal Vlaanderen
Volgende expertenorganisaties en personen droegen bij aan het nieuw genderframework: Centrum Ethiek in de Sport (ICES), Out For The Win, Piet Hoebeke (UGENT), Wim Derave (UGENT), Matthias Van Baelen (BOIC), Imke Courtois (Voetbal Vlaanderen), Elke Van den Steen (RBFA & UEFA).